“ไรในหู” สุนัข แมว ภัยร้ายที่เจ้าของมองข้าม
ไรในหู คืออะไร
ไรในหู (Ear mites) เป็นปรสิตที่อาศัยอยู่บนผิวด้านในช่องหูและบริเวณใกล้เคียง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Otodectes cynotis พบได้ทั้งในสุนัขและแมว อาศัยไขมันและเศษผิวหนังเป็นอาหาร มีวงจรชีวิตประมาณ 3 สัปดาห์ เป็นตัวไรที่มีขนาดเล็ก แต่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่าได้ ลักษณะเป็นจุดขาว ๆ เคลื่อนไหวได้อยู่บนขี้หู แต่เวลาตรวจจะต้องส่องดูภายใต้กล้องจุ…ลทรรศน์จึงจะเห็นตัวได้อย่างชัดเจน สามารถติดได้ง่ายผ่านการสัมผัสคลุกคลีกับสัตว์ที่เป็น สัตว์ที่เลี้ยงร่วมกันในบ้าน ไม่ว่าจะเป็นสุนัขกับสุนัข สุนัขกับแมว หรือแมวกับแมว เมื่อเป็นแล้วสามารถจึงแพร่เชื้อให้กันได้ จากการศึกษาของ Fayez Awadalla Salib และคณะ ในปี ค.ศ. 2011 ในแมวจำนวน 289 ตัว ตรวจพบไรในหู 24.56% (mono-specific infestation) และในสุนัขจำนวน 223 ตัว ตรวจพบไรในหู 7.17% (mono-specific infestation) โดยพบว่าลูกสัตว์เป็นช่วงวัยที่พบได้มากที่สุด ซึ่งใกล้เคียงกับผลการศึกษาของ Clarissa P. Souza และคณะ ในปี ค.ศ. 2008 ในสุนัขจำนวน 250 ตัว พบไรในหู 6% โดยพบมากสุดในช่วงอายุน้อยกว่า 1 ปี
อาการที่บ่งบอก
คันหูอย่างรุนแรง มักชอบสะบัดหัว และใช้ขาหลังมาเกาหูบ่อย ๆ จนขนที่ใบหูและบริเวณโดยรอบขนร่วง พอเปิดดูด้านในใบหูและช่องหูก็พบว่า น้องหมามีผิวหนังแดงอักเสบอย่างเห็นได้ชัด ในช่องหูมีขี้หูจำนวนมาก ลักษณะออกสีดำ ๆ
ไรในหู สาเหตุสำคัญของโรคช่องหูอักเสบ
ไรในหูเป็นสาเหตุของการเกิดโรคช่องหูอักเสบ (Otitis) ในสุนัขและแมว ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหลักเพียงอย่างเดียว หรืออาจเป็นร่วมกับการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อยีสต์ด้วยก็ได้ สัตว์ป่วยจะมีขี้หูจำนวนมาก ลักษณะออกสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม มีอาการคันหูรุนแรง บางตัวสะบัดหัวจนใบหูบวม (aural hematoma) หรือเกาหูจนเกิดการอักเสบ บางรายเป็นรุนแรงเกิดการติดเชื้อไปยังช่องหูชั้นกลางและชั้นใน ทำให้มีอาการทางระบบประสาท เช่น หัวเอียง เดินวน เดินเซ ได้ด้วย
วิธีรักษากับไรในหู
มีผลิตภัณฑ์มากมายที่สามารถใช้กำจัดไรในหูน้องหมาได้ ที่ปลอดภัยและนิยมใช้ มักเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทหยอดหลังคอ ที่มีส่วนประกอบของยาเซลาแมกติน Selamectin ((ผลิตภัณฑ์ยี่ห้อ Revolution)) หรือยาไทอะเบนดาโซน Thiabendazole ((ผลิตภัณฑ์ยี่ห้อ Dexoryl)) โดยทำการรักษาร่วมกับการทำความสะอาดช่องหูให้น้องหมาเป็นประจำ โดยใช้น้ำยาเช็ดหู ((ผลิตภัณฑ์น้ำยาเช็ดหู)) บางรายอาจจัต้องใช้ควบคู่กันหรือใช้เพียงตัวได้ตัวหนึ่งได้ ขึ้นอยู่กับอาการ และยาที่คุณหมอแนะนำ บางรายหากมีการติดเชื้อร่วมกับแบคทีเรียและเชื้อยีสต์ คุณหมอจะนัดตรวจหูซ้ำภายหลัง 2-4 สัปดาห์ ถ้าหากยังมีการตรวจพบอยู่ ก็จะทำการหยอดซ้ำอีกครั้ง บางรายคุณหมออาจจัดยากิน ซึ่งเป็นยาฆ่าเชื้อ ลดอักเสบ ลดบวม ควมคู่ ขึ้นอยู่กับอาการของสัตว์เลี้ยง
ไรในหูติดต่อกันได้ไหม
เนื่องจากไรในหูสามารถติดต่อกันได้ง่าย หากมีสัตว์ตัวอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นสุนัขหรือแมวที่เลี้ยงร่วมกันในบ้าน แนะนำให้พามาตรวจด้วย ถ้าหากมีก็ควรได้รับการรักษาด้วยเช่นกัน ไม่เช่นนั้นก็จะเป็นแหล่งติดต่อกันไปมาไม่จบไม่สิ้น
วิธีป้องกัน
การล้างทำความสะอาดหูให้กับสัตว์เลี้ยงเป็นประจำ เป็นหนทางหนึ่งที่สามารถป้องกันโรคไรในหูได้ เจ้าของควรเช็ดหูให้กับน้องหมาเป็นประจำทุก ๆ 1-2 สัปดาห์เป็นอย่างน้อย กรณีรักษาหายแล้ว เจ้าของสามารถหยอดยาป้องกันให้กับน้องหมาเป็นประจำได้ทุกเดือน นอกจากจะใช้กำจัดไรในหูได้แล้ว ยาพวกนี้ยังใช้ป้องกันเห็บ หมัด และพยาธิหนอนหัวใจได้ด้วย
รูปภาพ & อัดวีดีโอโดย: I Love Pet Co., Ltd.
Google, gettyimage, Fayez Awadalla Salib and Taher Ahamed Baraka. 2011,doglike,I Love Pet Clinic, I Love Pet Co., Ltd., click2vet, แผ่นซับ Animal Health
